پایان سخنرانی به اندازه شروع آن حائز اهمیت است. شروع سخنرانی و کنترل و اداره صحیح آن، این پیام را به مخاطب منتقل میکند که شما فردی با مهارتهای ارتباطی فوق العاده هستید. اما اگر نتوانید سخنرانی را آنگونه که باید به اتمام برسانید و از جملاتی مانند «ممنون که گوش دادید، صحبت من تمام شد و …»استفاده کنید؛ مخاطب ناامید و ناراحت میشود ونظرش درباره تواناییهایتان تغییر میکند.
شروع و پایان سخنرانی متقاعد کنندهترین بخشهای یک سخنرانی محسوب میشوند. فرقی هم نمیکند برای هزار نفر سخنرانی میکنید یا برای ده نفر؛ پایان سخنرانی کلید ماندگاری بحث در ذهن مخاطبان شماست. اگر بتوانید پایانی جذاب و گیرا رقم بزنید؛ به هدفتان رسیدهاید.
چطور سخنرانیتان را تمام کنید؟
جملات پایانی شما دومین بخش مهم سخنرانی شما هستند. زیرا جملات پایان سخنرانی، مدتها پس از آنکه شما صحبت را تمام کردید، در ذهن مخاطب باقی میمانند. به همین دلیل است که ما توصیه میکنیم که بیشتر از هر بخش دیگری، قسمتهای اول و آخر سخنرانیتان را بیشتر تمرین کنید.
آخرین شانس شما برای ایجاد یک تاثیر قوی بر روی مخاطب پایان سخنرانی است. یک پایان و نتیجهگیری قوی، نکات اصلی سخنرانی شما را به هم متصل میکند و پیام اصلی که میخواهید به مخاطب منتقل میشود و اثر نهایی را میگذارد.
بازگشت به شروع سخنرانی
میتوانید به داستان یا نقلقولی که در ابتدای سخنرانی خود بیان کردهاید، اشاره کنید و پیام اصلی را که میخواهید مخاطب به یاد بیاورد، تکرار کنید. اگر میتوانید، آن داستان را گسترش دهید یا همان نقلقول را به صورت متفاوت و جذاب ارائه دهید.
ارتباط دادن به موضوع کلی
اگر سخنرانی شما بخشی از یک رویداد بزرگتر است، مثل یک کنفرانس یا جلسه عمومی، کلمات پایانی خود را با موضوع اصلی آن رویداد مرتبط کنید و توجه مخاطبان را به رویداد اصلی معطوف کنید.
چالش دادن به مخاطب
یکی از روشهای پایان سخنرانی، دعوت مخاطبان به یک عمل است. از همان ابتدای صحبت به حاضرین در جلسه بگویید که دوست دارید در نتیجه صحبت شما چه کاری انجام دهند این درخواست باعث میشود مخاطب را به چالش بکشید. توجه کنید این چالش باید به طور مستقیم به محتوای سخنرانی شما مربوط باشد. این کار به مخاطبان شما انگیزه میدهد تا عمل مورد نظر شما را انجام دهند.
جمعبندی مطالب در پایان سخنرانی
آنچه را که در طول سخنرانی گفتهاید، به صورت مختصر و مفید و با استفاده از جملات کوتاه مطرح نمایید. با این کار، کلیدی ترین نکات را در ذهن مخاطبان ثبت کرده و پیام اصلی را در خاطرشان ماندگار میکنید.
داستانی آموزنده تعریف کنید
یکی از تاثیرگذارترین روشهای پایان سخنرانی تعریف داستانی آموزنده و مرتبط با نکات کلیدی مطرح شده در سخنرانی است. سعی کنید که در تعریف این داستان از تکنیک های فن بیان استفاده کرده و بدین ترتیب ذهن مخاطب را درگیر کنید. در نهایت به بیان نتیجه و هدف داستان اشاره کنید و اجازه ندهید که مخاطب خودش از داستان و سخنرانی نتیجه گیری کند.
استفاده از شوخطبعی برای پایان سخنرانی
به پایان رساندن سخنرانی با طنز و شوخ طبعی یکی دیگر از روشهای جذاب پایان سخنرانی است. شما میتوانید به تعریف یک خاطره طنز یا تعریف یک لطیفه مرتبط با بحث پرداخته و بدین ترتیب نکات اصلی را به صورت غیر مستقیم یادآوری کنید.
استفاده از جملات انگیزشی برای پایان سخنرانی
استفاده از جملات انگیزشی برای پایان سخنرانی میتواند بسیار اثرگذار باشد. حقیقت این است که هر یک از حُضار مشکلات و چالشهای خاص خود را دارند و با ناامیدیها و شکستهای ریز و درشت بسیاری دست و پنجه نرم می کنند. اگر بتوانید با استفاده از جملات الهام بخش قدرت و جسارت را در وجود آنها زنده کنید، خود و صحبتهایتان را در ذهنشان ماندگار ساخته اید. چند نمونه از جمله انگیزشی برای پایان سخنرانی برایتان آورده شده است:
- “تنها چیزی که باید از آن بترسیم، خود ترس است.” – فرانکلین دی. روزولت
- “از کشور خود نپرس که چه کاری میتواند برای تو انجام دهد، از خودت بپرس که چه کاری میتوانی برای کشور خود انجام دهی.” – جان اف کندی
- “اگر نتوانم کارهای بزرگ انجام دهم، میتوانم کارهای کوچک را به شکلی بزرگ انجام دهم.” – مارتین لوتر کینگ جونیور
- “تنها چیزی که باعث محدود شدن فردای ما میشود، شکها و تردیدهای امروز ما هستند.” – فرانکلین دی. روزولت
- “زندگی همیشه نیاز به کامل بودن ندارد، فقط باید شگفتانگیز باشد.” – آنته فونیشلو
- “اگر کارهایت دیگران را ترغیب کند که بیشتر رویا ببینند، بیشتر یاد بگیرند و بیشتر عمل کنند، تو یک رهبر واقعی هستی.” – جان کوئینسی آدامز
- “آینده متعلق به کسانی است که به رویاهایشان ایمان دارند.” – الناور روزولت
- “هیچ وقت برای تعیین هدف جدید یا رویا دیدن دیر نیست.” – سی. اس. لوئیس
- “برای شروع نیازی به عالی بودن نیست، اما برای عالی بودن باید شروع کنی.” – زیگ زیگلار
تشکر از شنوندگان در پایان سخنرانی
یک “تشکر” ساده تاثیر عمیقی بر قلب مخاطب میگذارد. اینجا به چند نکته اشاره میکنیم که با رعایت این نکات تشکرتان صمیمانه و واقعی به نظر میرسد.
چگونه باید تشکر کنید؟
در اینجا چند ایده برای گفتن “تشکر” وجود دارد که میتوانید در موقعیتهای مختلف استفاده کنید یا آنها را تغییر بدهید:
در موقعیت رسمی
«خیلی ممنون که امروز اینجا بودید و وقت گذاشتید به صحبتها گوش دادید.»
«واقعا سپاسگزارم که این فرصت را داشتم که این ایدهها را با شما به اشتراک بگذارم.»
در موقعیت غیررسمی
«خیلی ممنون که اینجا بودید و این انرژی عالی رو آوردید»
«از همه شما ممنونم که با من همراه بودید.»
نکاتی برای اینکه تشکرتان خاص باشد
جملاتی که برای تشکر استفاده میکنید بسیار مهم هستند اما موضوع مهمتر نحوه رفتار در آن زمان است.
لبخند بزنید و به مردم نگاه کنید: یک لبخند واقعی بزنید و به افراد حاضر در کنفرانس نگاه کنید. این نشان دهندهی ارتباط شما با آنها است.
با فضای مناسب هماهنگ باشید: از لحن رسمی در جمعهای جدی، لحن دوستانه در جلسات همکاران، یا لحن گرم در فضای آنلاین استفاده کنید.
حرکات بدنی اضافه کنید: تکان دادن سر یا گذاشتن دستها روی قلب میتواند احساس صمیمیت را به مخاطب منتقل کند.
پایان سخنرانی با یک تصویر یا ویدیو
پیشنهاد ما به آنان که مدام میپرسند چطور سخنرانی خود را به پایان برسانیم، نمایش یک تصویر یا پخش یک کلیپ جذاب و مرتبط است. با ارائه چنین تصاویر و کلیپهایی یک بار دیگر مخاطب را وادار به فکر کردن درباره موضوع مورد نظرتان میکنید. حتی میتوانید یک اسلاید خلاصه که دربردارنده نکات کلیدی سخنرانی شماست، تهیه کرده و به نمایش درآورید. تهیه یک متن تشکر در پایان سخنرانی نیز بسیار کارآمد خواهد بود. البته متنی که حرفه ای باشد، نه متن که صرفا دربردارنده کلماتی مانند متشکرم، ممنونم و… است.
تکنیکهای عملی برای پایانبندی سخنرانی از دید مدیر برجسته ایرانی
میثم شکری ساز یکی از مدیران و کارآفرینان برجسته ایرانی است که در صحبتهای خود به چند روش برای اتمام سخنرانیها در موقعیتهای متفاوت اشاره میکند که میتواند تاثیر زیادی در ایجاد یک پایان قوی داشته باشد:
واگذاری صحنه به فرد دیگر: اگر سخنران بخواهد صحنه را ترک کند و فرد دیگری سخنرانی را ادامه دهد، بهترین روش این است که نام آن فرد را اعلام کند تا مشخص شود که صحنه و ادامه سخنرانی به شخص دیگری واگذار شده است.
تاکید بر پیام اصلی: اگر سخنرانی هدف خاصی دارد یا افراد را به انجام عمل خاصی دعوت میکند، تکرار آن پیام در پایان سخنرانی میتواند بسیار تاثیر گذار باشد.
مکث کوتاه بعد از جمله آخر: بعد از بیان جمله نهایی و تاثیر گذار، بهتر است که سخنران چند ثانیه مکث کند تا تاثیر کلامش بیشتر شود و مخاطبان فرصت فکر کردن و جذب پیام را داشته باشند.
تغییر زبان بدن: تغییر حالت بدن، مثل ایستادن متفاوت یا تکان دادن سر، میتواند به مخاطب علامت دهد که سخنرانی به پایان رسیده است.
پایانبندی با هدف بازاریابی یا عملی خاص
در دنیای واقعی، هدف سخنرانی میتواند تاثیر زیادی بر شیوه پایانبندی آن داشته باشد. آقای شکری ساز میگوید که برخی سخنرانان مشهور، مانند تونی رابینز، عمداً مخاطبان را در حالت «بلاتکلیفی» رها میکنند، یعنی بدون خداحافظی یا تکان دادن دست، از صحنه خارج میشوند. این روش معمولاً بهمنظور جلب توجه و ترویج محصولات یا خدمات در پایان سخنرانی به کار میرود.
در نهایت، آقای شکری ساز معتقد است که سخنرانان باید هدف خود از سخنرانی را مشخص کنند و بر اساس آن، پایانبندی مناسب را انتخاب کنند. او تاکید میکند که انتخاب شیوه پایانبندی باید متناسب با نوع سخنرانی، هدف آن و شناخت مخاطب باشد.